Odwołanie do KIO – pierwsze kroki we wniesieniu odwołania
Zaczynasz właśnie stawiać swoje pierwsze kroki w zamówieniach publicznych, złożyłeś ofertę i okazało się, że zamawiający odrzucił Twoją ofertę. Nie masz pojęcia jak się bronić i jak napisać odwołanie do Krajowej Izby Odwoławczej? Ten artykuł jest właśnie po to, aby Ci pomóc.
Komu przysługuje odwołanie?/Czy przysługuje Ci odwołanie?
Odwołanie jest jednym z środków ochrony prawnej przysługującym wykonawcy. O tym, kto jest wykonawcą można dowiedzieć się z słowniczka ustawowego, gdzie w art. 7 pkt 30) ustawy Pzp.
Jeśli jesteś wykonawcą to możesz złożyć odwołanie do Krajowej Izby Odwoławczej, ale musisz jeszcze spełnić określone warunki. W odwołaniu będziesz musiał bowiem wykazać: interes w uzyskaniu zamówienia oraz poniesienie albo samą możliwość poniesienia szkody w wyniku naruszenia przez zamawiającego przepisów.
Obie te przesłanki należy wykazać łącznie, aby skutecznie wnieść odwołanie do Krajowej Izby Odwoławczej.Posiadanie interesu decyduje o możliwości wniesienia środka ochrony prawnej. Co ważne, interes w uzyskaniu zamówienia musi zostać wykazany już na etapie wnoszenia odwołania. To oznacza, że musisz już w odwołaniu opisać/wykazać swój interes w uzyskaniu zamówienia.
Interes w uzyskaniu zamówienia
Zawarcie umowy w sprawie zamówienia publicznego jest momentem, w którym interes w uzyskaniu zamówienia zostanie zaspokojony. Dopóki bowiem żaden z wykonawców nie zawrze umowy, interes w uzyskaniu zamówienia będzie dalej pozostawał aktualny. Oznacza to, że każdy z wykonawców będzie miał możliwość uzyskania zamówienia a tym, samym dalej interes we wniesieniu odwołania.
Poniesienie lub możliwość poniesienia szkody
Wykonawca musi także wykazać, że poniósł lub może ponieść szkodę. Prawo zamówień publicznych nie wskazuje, czy chodzi o stratę (szkodę majątkową), czy o krzywdę (szkodę niemajątkową). Z uwagi na to, że utrata zamówienia ma głównie wymiar ekonomiczny, to szkoda będzie rozumiana jako strata. Szkoda, rozumiana jako strata, musi być wynikiem naruszenia przez zamawiającego przepisów ustawy, a także pozostawać w ścisłym związku przyczynowym z naruszeniem przepisów.
Wykonawca składający odwołanie musi wykazać, że dokonane przez zamawiającego naruszenie jest następstwem poniesienia szkody przez wnoszącego odwołanie.
Wykonawca, który chce wnieść odwołanie musi więc wykazać, że zamawiający dokonał albo zaniechał dokonania określonej czynności wbrew przepisom ustawy, czego normalnym następstwem w okolicznościach danej sprawy jest poniesienie lub możliwość poniesienia szkody przez wnoszącego odwołanie. Szkoda może mieć charakter nie tylko bezpośredni polegający na pozbawieniu możliwości uzyskania zamówienia, ale też ewentualny w postaci zagrożenia możliwością poniesienia szkody.
Innymi słowy, wykonawca musi udowodnić, że przez naruszenie przepisów ustawy przez Zamawiającego nie może uzyskać zamówienia.
Trochę to skomplikowane? Pamiętaj, że zawsze możesz zwrócić się do nas, a my napiszemy dla Ciebie odwołanie.
Na co przysługuje odwołanie do KIO?
Odwołanie przysługuje od:
- każdej niezgodnej z przepisami ustawy czynności zamawiającego podjętej w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego, o zawarcie umowy ramowej, w dynamicznym systemie zakupów, systemie kwalifikowania wykonawców lub konkursie, w tym czynności na projektowane postanowienie umowne.
- zaniechania czynności, do której zamawiający był obowiązany na podstawie ustawy w postępowaniu o udzielenie zamówienia, o zawarcie umowy ramowej w dynamicznym systemie zakupów, systemie kwalifikowania wykonawców lub konkursie,
- zaniechania przeprowadzenia postępowania o udzielenie zamówienia lub zorganizowania konkursu na podstawie ustawy, mimo że zamawiający był do tego obowiązany.
Należy zwrócić uwagę że odwołanie przysługuje na czynności i zaniechania podjęte w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego.
Art. 7 pkt 18 pzp definiuje postępowanie o udzielenie zamówienia. W myśl tej definicji np. zawarcie umowy w sprawie zamówienia publicznego nie stanowi czynności w postępowaniu, stąd odwołanie od zawarcia umowy w sprawie zamówienia publicznego byłoby niedopuszczalne, ponieważ jest to czynność poza postępowaniem o udzielenie zamówienia publicznego.
Opłata od odwołania do KIO
Aby Izba rozpatrzyła Twoje odwołanie musisz uiścić opłatę od odwołania. Fachowo nazywa się to wpisem od odwołania.
Musisz pamiętać, że wysokość wpisu od odwołania nie jest jednolita. Jest zależna przede wszystkim od tego, co jest przedmiotem odwołania oraz od tego, czy postępowanie zostało zakwalifikowane jako toczące się powyżej lub poniżej progów unijnych. (informacja o tym, czy jest to postępowanie poniżej czy powyżej progów unijnych powinna być w swz).
Wpis od odwołania zależy zatem od tego, co jest przedmiotem odwołania- dostawy i usługi, czy roboty budowlane.
Dostawy i usługi
W przypadku dostaw i usług poniżej progów opłata od odwołania wynosi 7500 złotych.
W przypadku dostaw i usług powyżej progów opłata od odwołania wynosi 15 000 złotych.
Roboty budowlane
W przypadku robót budowlanych poniżej progów unijnych – opłata wynosi 10 000 zł.
W przypadku robót budowlanych powyżej progów unijnych – opłata wynosi 20 000 zł.
Uiszczenie opłaty od odwołania
Opłatę od odwołania do Krajowej Izby Odwoławczej należy uiścić przelewem na rachunek bankowy Urzędu Zamówień Publicznych.
Informacje na temat numerów kont i wysokości opłat znajdują się na stronie internetowej Urzędu Zamówień Publicznych – Krajowa Izba Odwoławcza – Komunikaty na temat numerów kont i wysokości opłat (uzp.gov.pl).
Nasi Klienci wpłacając wpis najczęściej pytają, co wpisać w tytule przelewu? Najlepiej wskazać – odwołanie do Krajowej Izby Odwoławczej, nazwa Zamawiającego i numer postępowania, lub nazwę postępowania, odwołanie do Krajowej Izby Odwoławczej, ewentualnie jeśli będzie miejsce na znaki – nazwę zamawiającego.
Pamiętaj, że wpis od odwołania musisz uiścić najpóźniej do upływu terminu na wniesienie odwołania. To bardzo ważne! Jak już opłacisz odwołanie to wygeneruj potwierdzenie uiszczenia wpisu.
Odwołanie do KIO a terminy do wniesienia
Opłatę od odwołania do KIO należy uiścić najpóźniej do upływu terminu na wniesienie odwołania.
Także odwołanie należy wnieść do upływu terminu na wniesienie odwołania. Terminy w prawie zamówień publicznych są zawite, co oznacza, że nie podlegają przywróceniu i należy ich po prostu dotrzymać. Termin na wniesienie odwołania jest zależny przede wszystkim od tego, czy postępowanie jest prowadzone powyżej czy poniżej progów unijnych.
Druga zależność dotyczy tego, czy zamawiający przesłał informację za pośrednictwem środków komunikacji elektronicznej (czyli np. e-mailem lub przez platformę zakupową), czy w inny sposób. Z uwagi jednak na to, że obecnie zamawiający nie przesyłają informacji w postępowaniu w inny sposób, a tylko za pomocą środków komunikacji elektronicznej nie będziemy się na tym w ogóle skupiać.
Zatem, termin na wniesienie odwołania jest zależny przede wszystkim od tego, czy postępowanie jest powyżej czy poniżej progów unijnych. Zasada jest taka, że w postępowaniach powyżej progów unijnych termin na wniesienie odwołania wynosi 10 dni.
(Wyjątek to termin 15-dniowy, jeżeli czynność zamawiającego będąca podstawą odwołania została przekazana w sposób inny niż za pomocą środków komunikacji elektronicznej).
Natomiast, w postępowaniach poniżej progów unijnych termin na wniesienie odwołania wynosi 5 dni.
(Wyjątek to termin 10-dniowy, jeżeli czynność zamawiającego będąca podstawą odwołania została przekazana w sposób inny niż za pomocą środków komunikacji elektronicznej).
Niewniesienie odwołania w określonym terminie powoduje wygaśnięcie prawa do skutecznego złożenia odwołania. Wymaga podkreślenia, że nie jest możliwe przywrócenie terminów wskazanych powyżej (tzw. terminów zawitych), jak również nie podlegają badaniu powody, które stanowiły o naruszeniu tych terminów przez Wykonawcę, który chce wnieść odwołanie.
W przypadku wniesienia odwołania po terminie, zostanie ono odrzucone. Niestety będzie to powodowało to konsekwencje finansowe, KIO zatrzyma uiszczony wpis.
Dlatego zachowanie terminu jest tak ważne. !!!
Jak liczyć termin na wniesienie odwołania?
Należy podkreślić, iż początkiem biegu terminu jest czynność czy też zaniechanie Zamawiającego. Jednakże ustawa wskazuje nam na różne możliwości zaskarżenia czynności lub zaniechania czynności Zamawiającego:
Zaskarżenie czynności, co do której Zamawiający przekazał o tej czynności informację
Najczęściej Zamawiający przekazują Wykonawcom informacje o wyborze oferty najkorzystniejszej (wyborze oferty konkurencji), odrzuceniu oferty Wykonawcy, czy też unieważnieniu postępowania. Na takie czynności można wnieść odwołanie, ale termin na wniesienie takiego odwołania należy liczyć od dnia przekazania takiej informacji. Nie można zapominać o zasadzie – 10, 5 dni.
Jeśli zatem przekazanie informacji nastąpiło w postępowaniu powyżej progu odwołanie należy wnieść w terminie 10 dni od dnia przekazania informacji. Jeśli przekazanie informacji nastąpiło w postępowaniu poniżej progu odwołanie należy wnieść w terminie 5 dni od dnia przekazania informacji.
Zaskarżenie treści ogłoszenia o zamówieniu/dokumentów zamówienia
Postępowania powyżej progów unijnych
Terminy na wniesienie odwołania dotyczące treści ogłoszenia o zamówieniu/dokumentów zamówienia należy liczyć od dnia publikacji ogłoszenia w Dzienniku Urzędowym UE
Termin ten wynosi 10 dni od dnia publikacji ogłoszenia w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej lub zamieszczenia dokumentów zamówienia na stronie internetowej.
Postępowania poniżej progów unijnych
Terminy na wniesienie odwołania dotyczące treści ogłoszenia o zamówieniu/dokumentów zamówienia należy liczyć od dnia publikacji ogłoszenia w Biuletynie Zamówień Publicznych.
Termin ten wynosi 5 dni od dnia publikacji ogłoszenia w Biuletynie Zamówień Publicznych lub zamieszczenia dokumentów zamówienia na stronie internetowej.
Warto zapamiętać, że początkiem biegu terminu jest publikacja lub zamieszczenie ogłoszenia lub dokumentów zamówienia.
Zaskarżenie innych czynności
Wykonawca może także zaskarżyć inne czynności, w szczególności takie, co do których zamawiający o nich nie poinformował, ale wykonawca dowiedział się o nich w inny sposób. Wówczas termin na wniesienie odwołania liczy się od dnia, w którym powziąłeś lub przy zachowaniu należytej staranności mogłeś powziąć wiadomość o okolicznościach stanowiących podstawę do wniesienia odwołania.
Zaskarżenie w innych przypadkach
Odwołanie można także złożyć na to, że Zamawiający, nie opublikował ogłoszenia o zamiarze umowy, lub nie przesłał wykonawcy zawiadomienia o wyborze najkorzystniejszej oferty czy też nie zaprosił wykonawcy do złożenia oferty w ramach dynamicznego systemu zakupów.
Są to najrzadziej występujące w praktyce sytuacje. W tych przypadkach mamy inne terminy niż terminy 5- czy 10-dniowe. Z uwagi jednak na to, że są to najrzadziej występujące sytuacje w praktyce to nie będziemy się tym zajmować, a skupimy się na najczęściej występujących sytuacjach.
Ile kosztuje wniesienie odwołania do KIO?
Pomimo tego, że wyżej pisaliśmy o wpisie dotyczącym odwołania musisz pamiętać także, że odwołanie niesie za sobą także i inne koszty.
W pierwszej kolejności zatem wpłacasz wpis, który jest zależny od przedmiotu odwołania oraz od tego, czy postępowanie jest powyżej czy poniżej progów unijnych. Jeśli przegrasz odwołanie, czyli Izba je odrzuci lub oddali to cały wpis niestety przepada i już go nie odzyskasz. Jeśli wygrasz, to wpis zostanie Ci zwrócony.
Samodzielna reprezentacja spowoduje, że po Twojej stronie nie będzie kosztów pełnomocnika,. Kiedy jednak zdecydujesz się na pełnomocnik musisz ustalić z nim wynagrodzenie. W razie wygranej Izba zwróci 3600 złotych.
….ale jeśli przegrasz odwołanie będziesz musiał ponieść koszty wynagrodzenia strony przeciwnej. Najczęściej jest to kwota 3600 złotych i ewentualne koszty dotarcia drugiej strony na rozprawę.
W najgorszym wypadku (przegrana) ponosisz koszty wpisu, koszty wynagrodzenia Twojego pełnomocnika oraz koszty wynagrodzenia pełnomocnika drugiej strony plus koszty dojazdu na rozprawę.
W najlepszym wypadku (wygrana) nie ponosisz kosztów.
Może się zdarzyć także i tak, że Izba częściowo uwzględni odwołania, a częściowo oddali wtedy koszty będą rozliczone proporcjonalnie.
Pamiętaj o tym podejmując decyzję o odwołaniu.
A i jeszcze 17 zł od każdego pełnomocnictwa, ale to chyba najmniejszy koszt 🙂
No to w zasadzie najważniejsze rzeczy z naszych pierwszych kroków dotyczących wniesienia odwołania już mamy. Przede wszystkim musisz sprawdzić, czy przysługuje Ci odwołanie, czy jesteś jeszcze w terminie wniesienia odwołania oraz w dalszej kolejności wnieść opłatę od odwołania. Musisz także przemyśleć biznesowo wszelkie koszty jakie poniesiesz przy odwołaniu.